Ten tekst stworzyłem z myślą o wszystkich tych, którzy przygotowują się do zabiegu kolonoskopii lub wycięcia polipa jelita grubego. Chciałbym jednak podkreślić, że nie jestem zawodowym lekarzem i ten poradnik stworzyłem jako fan zdrowego stylu życia. Pamiętaj, że zawarte tu informacje to zbiór sugestii opracowanych na podstawie zgromadzonych przeze mnie źródeł oraz materiałów, dlatego wszystkie plany dietetyczne przed planowanym zabiegiem koniecznie skonsultuj ze swoim lekarzem prowadzącym lub dietetykiem.
Spis treści
Dieta przed kolonoskopią – co jeść?
Przygotowania do kolonoskopii najlepiej zacząć co najmniej tydzień przed zabiegiem. Odpowiednio zaplanowana dieta przed kolonoskopią ma za zadanie oczyścić przewód jelita grubego, by uzyskać wiarygodne wyniki badania obrazowego. Jeżeli właśnie przygotowujesz się do badania endoskopowego, to przez najbliższe kilka tygodni musisz przestawić się na dietę lekkostrawną.
Zdrowa, bogata w odpowiednio zbilansowane mikro- i makro- składniki dieta to gwarancja zdrowia i dobrego samopoczucia na co dzień. Twój jadłospis powinien być bogaty przede wszystkim w owoce i warzywa nie tylko od święta. Ciężkie, mocno przetworzone posiłki sprzyjają zaleganiu nadmiarów tłuszczu w organizmie i mogą być przyczyną wielu chorób, a także spowalniać Twój metabolizm i niepotrzebnie dodatkowo obciążać wątrobę. Staraj się unikać smażenia. Zamiast tego wybieraj gotowanie na parze i ograniczaj spożywanie mięsa czerwonego. W diecie przed kolonoskopią zadbaj o odpowiednią ilość węglowodanów wplatając do codziennego jadłospisu żytnie pieczywo oraz brązowy ryż. Pozwalaj sobie na jedną kawę dziennie i dbaj o odpowiednią ilość wody w ciągu dnia. Zdecydowanie ograniczaj także spożywanie alkoholu.
Jajka przed kolonoskopią
Jajka są produktem polecanym na pare dni przed kolonoskopią. Warto pamiętać, że oprócz ogromnej ilości aminokwasów posiadają też spore nadkłady żelaza, dlatego powinniśmy kontrolować ich spożycie przed wizytą w gabinecie. Prawidłowa, dzienna porcja dla dorosłego człowieka nie przekracza dwóch sztuk dziennie. Oczywiście jajek nie wolno smażyć, a jedynie gotować w wodzie. Szczególnie rekomendowane przed kolonoskopią okazują się jajka na miękko lub w koszulce / po benedyktyńsku.
Twaróg przed kolonoskopią
Twaróg jest produktem niezwykle sycącym, dlatego pacjenci chętnie spożywają go nawet jeden dzień przed kolonoskopią. Biały ser można połączyć z małą bułką, jogurtem czy serkiem naturalnym i stworzyć pyszne, zdrowe śniadanie. Warto przy tym wybierać produktu jak najmniej przetworzone i o jak najniższej zawartości tłuszczu. Chudy twaróg trawi się w organizmie jedynie godzinę i pozostaje produktem szczególnie aprobowanym zarówno przez lekarzy, jak i przez szpitale w przypadku kolonoskopii. Możesz zatem bez obaw sięgać po nabiał z tej półki.
Kasza manna przed kolonoskopią
Kasza manna stanowi nieodzowny element płynnego jadłospisu. W przypadku diety przed zabiegiem kolonoskopii jej największym atutem jest bez wątpienia mała zawartość błonnika pokarmowego. Nie znajdziesz w niej też wiele białka czy witamin z grupy B. Produkt możesz przyrządzić na dowolnym mleku – zarówno krowim (najlepiej niskotłuszczowym) jak i roślinnymi. Lekarze zazwyczaj zezwalają pacjentom spożycie kaszy mannej nawet 1-2 dni przed zabiegiem kolonoskopii.
Jogurt naturalny przed kolonoskopią
Jogurt naturalny, tak jak jajka czy twaróg jest produktem dozwolonym na diecie przed kolonoskopią. Najlepszy okazuje się tutaj niskotłuszczowy odpowiednik. Wybierając posiłek tego typu warto czytać etykiety! Niektórzy producenci dodają do jogurtów naturalnych dodatkowe porcje błonnika, który nie jest trawiony i skutecznie zamazuje obraz w kamerze podczas badania kolonoskopowego.
Dieta przed kolonoskopią – etapy:
Tydzień przed kolonoskopią – dieta lekkostrawna
Na co najmniej tydzień przed planowanym zabiegiem kolonoskopii unikaj w swojej diecie warzyw strączkowych, tłustych mięs i ryż. W tym szczególnym okresie musisz wykluczyć spożywanie wszystkich surowych warzyw i owoców z drobnymi pestkami. W szczególności uważaj na maliny i truskawki, winogrona, figi, porzeczki oraz kiwi, ponieważ ich niewielkie pestki mogą przykleić się do powierzchni jelita i utrudniać ocenę w trakcie badania.. Powinieneś odstawić także czerwone buraki, ponieważ ich intensywny kolor może znacząco wpłynąć na odcień błony śluzowej jelita. Przed kolonoskopią zrezygnuj z produktów zbożowych oraz kasz i ryżu. Stawiaj na chude przetwory mleczne i odstaw ostre przyprawy. W tym czasie zdecydowanie wykluczaj także suplementy z błonnikiem.
Dzień przed kolonoskopią – dieta ubogoresztkowa
Ten etap diety wprowadź na jeden dzień przed zabiegiem kolonoskopii. W tym dniu możesz jeść tylko produkty takie jak: jajka, serki topione (bez pieczywa), kisiel, schłodzoną herbatę. Żeby ułatwić Ci przygotowanie się bezpośrednio na dzień przed zabiegiem, poniżej znajdziesz 2 przykładowe propozycje jadłospisów.
śniadanie: 2 jajka na miękko
II śniadanie: kisiel owocowy lub galaretka
obiad: 2 szklanki czystego bulionu warzywnego lub rosołu
śniadanie: chudy twaróg (możesz rozrobić go z mlekiem, jogurtem naturalnym lub śmietaną)
II śniadanie: kasza manna z jabłkiem lub syropem owocowym
obiad: bulion warzywny lub rosół
Dzień przed kolonoskopią nie powinieneś natomiast pić żadnych nieprzezroczystych płynów i kawy, ponieważ (jak już na pewno się domyślasz) może to wpłynąć na kolor ściany jelita, co wywiera wpływ na ocenę podczas wykonywania zabiegu. Natomiast w samym dniu badania kolonoskopowego bezwzględnie obowiązuje Cię dieta płynna- dozwolone są tylko bezbarwne napoje.
Dieta po kolonoskopii – co najlepiej jeść?
Po wykonanym zabiegu kolonoskopii najlepiej jest w dalszym ciągu przez co najmniej 2-3 dni w dalszym ciągu powinieneś kontynuować dietę lekkostrawną. Możesz jeść białe pieczywo (dobrym wyborem są suchary oraz pieczywo typu wasa). Wybieraj zupy typu krem, chude mięso oraz gotowane jajka. W dalszym ciągu unikaj ciężkostrawnych i tłustych posiłków oraz alkoholu.
Stopniowo w diecie po kolonoskopii wprowadzaj pieczywo pełnoziarniste oraz kasze, by skrócić czas pasażu jelitowego i zapobiec pojawianiu się nowych zmian chorobowych. Dbaj o odpowiednią ilość kwasów omega- 3 by wykluczyć stany zapalne. Ich najlepszym źródłem są ryby morskie, dlatego postaraj się, by zagościły w Twoim jadłospisie przynajmniej dwa razy w tygodniu. Wybieraj produkty mleczne fermentowane zawierające bakterie probiotyczne, czyli takie, które dotrą do jelita i będą się tam rozmnażać. O odpowiednią florę bakteryjną zadbasz jedząc codziennie 1- 2 kubeczki jogurtu naturalnego. Szybszą regenerację jelit zapewni Ci spożywanie dużej ilości wody, możesz także pić delikatne ziołowe herbaty. Przez najbliższe 2-3 dni po kolonoskopii definitywnie w swojej diecie zrezygnuj z kawy i alkoholu. Pierwszą „małą czarną” czy kieliszek do toastu najbezpieczniej będzie spożyć dopiero w 4 lub 5 dniu po kolonoskopii.
Alkohol po kolonoskopii
Jak już wspomniałem wcześniej, spożywanie alkoholu najlepiej odłożyć na parę dni po kolonoskopii. Organizm po takim badaniu jest wyjątkowo wrażliwy na niepożądane substancje, a bardzo mocne trunki mogą szybko spowodować nudności czy wymioty. Warto również dodać, że alkohol w połączeniu ze środkami uspakajającymi (również tymi wykorzystywanymi w czasie kolonoskopii) potęguje ich działanie. Lekarze zatem zalecają odczekać minimum 24 godziny po zabiegu kolonoskopii od spożycia pierwszego łyka alkoholu.
Kawa po kolonoskopii
Kawa jest dla większości ludzi obowiązkowym punktem każdego poranka, bez którego nie łatwo zacząć dzień. Wato pamiętać jednak, że po kolonoskopii kawa nie jest dla organizmu priorytetem. Wystrzegać należy się w tym wypadku przede wszystkim mocnych napojów typu espresso. Zamiast tego postawmy na elektrolity i nawodnienie.
Kiedy jeść po kolonoskopii w znieczuleniu?
Pora pierwszego posiłku po kolonoskopii powinna być dokładnie wskazana przez anestezjologa. Godzina zależy między innymi od reakcji organizmu, ilości powietrza nagromadzonego w jelitach czy rodzaju znieczulenia. Zazwyczaj już po paru godzinach pacjent może wrócić do swojego normalnego jadłospisu. Warto nadmienić, że w ciągu doby mogą wystąpić niepożądane skutki uboczne, takie jak wzdęcia czy biegunka.
Co jeść przy polipach?
Polipy jelita grubego to uwypuklenia w ścianach jelita grubego, które mogą (ale nie muszą) prowadzić do rozwoju zmian nowotworowych. Na ich rozwój nieodzowny wpływ ma Twoja dieta, więc nawet jeśli jesteś już po kolonoskopii i usunięciu polipów i zastanawiasz się jak długo stosować dietę po usunięciu polipa jelita grubego? Odpowiedź brzmi: najlepiej, jeśli zmiany w swoim odżywianiu wdrożysz na stałe. Jeżeli nie chcesz, by w Twoim jelicie znów pojawiły się zmiany i powróciły niepokojące objawy, to zadbaj o to już teraz poprzez odpowiednią dietę!
Staraj się wprowadzić do swojego codziennego jadłospisu duże ilości błonnika, najlepiej przy każdym posiłku. Błonnik „przelatuje” przez Twój organizm jak woda i nie podlega procesom trawiennym, dzięki czemu skutecznie oczyszcza jelito z zalegających w nim resztek niestrawionego pokarmu. Błonnik znajdziesz m. in. w orzechach, warzywach strączkowych otrębach oraz burakach.
Pamiętaj także o jednej z najważniejszych zasad zdrowego odżywiania oraz zdrowej diety, nie tylko przy polipach, czyli piciu wody. Staraj się zapewnić swojemu organizmowi co najmniej 2,5 litra płynów w ciągu dnia, ponieważ z uwagi na polipy Twoje zapotrzebowanie na spożycie wody znacznie wzrasta. W ten sposób przyśpieszasz także swoją przemianę materii oraz wydalanie toksyn z organizmu. Jeżeli dotychczas uwielbiałeś smażone potrawy, w trosce o swoje jelito raz na zawsze zrezygnuj ze smażenia na głębokim oleju. Zamiast tego wybieraj gotowanie na parze lub pieczenie w folii aluminiowej bez dodatku tłuszczu. Nie bój się, że potrawy, stracą smak! Zamiast oleju- dodaj ulubione przyprawy. Przy polipach jelita grubego nie jest zabronione spożywanie kawy oraz alkoholu w umiarkowanych ilościach.
Kapusta kiszona na polipy
Podstawą zdrowej, zbilansowanej diety jelita grubego jest spożywanie posiłków bogatych w naturalne probiotyki, które pomogą Ci wytwarzać własne, przyjazne dla zdrowia bakterie. Jednym z najlepszych naturalnych metod wspomagania pracy jelit jest kapusta kiszona, która zawiera imponującą gamę witamin, do których należą: betakaroten, prowitamina A, wit. C, B, E i K. Kapusta kiszona na polipy to strzał w dziesiątkę. Obfituje w substancje mineralne potas, wapń, fosfor, żelazo, cynk i magnez. Jej najcenniejszym składnikiem jest kwas mlekowy, który dzięki obecnym w nim witaminom z grupy B odnawia uszkodzoną błonę śluzową jelit i wspomaga procesy trawienia w żołądku kompensując niedostateczne wydzielanie kwasu solnego.
Alkohol przy polipach
Lekarze są zgodni, że alkohol jest dla człowieka prawdziwą trucizną, która zwiększa ryzyko wystąpienia zarówno polipów, jak i gruczolaków. Ponadto, istnieje związek między działaniem etanolu, a zaburzeniem nawyków żywieniowych w organizmie. Alkohol przy polipach powinien być całkowicie wyeliminowany, albo chociaż mocno ograniczony w naszej codziennej diecie.
Alkohol po usunięciu polipa jelita grubego
Spożywanie alkoholu przy okazji jakiegokolwiek zabiegu budzi ogromne kontrowersje. Po kolonoskopii z usunięciem polipa należy bezwzględnie stosować się do zaleceń lekarza prowadzącego i jeść według przepisanej diety – najpierw zazwyczaj w postaci płynnej, potem półpłynnej. Nie ma wątpliwości, że alkohol po takim zabiegu jest absolutnie niedozwolony. Warto zaznaczyć, że najlepszym wyjściem okaże się w tym wypadku całkowita rezygnacja z trunków pod jakąkolwiek postacią. Na pierwszy łyk alkoholu (nie mocnego!) możemy pozwolić sobie dopiero kilka tygodni po operacji usunięcia polipów. Zazwyczaj lekarze dają tu czas rzędu 3 tygodni. Wcześniejsze spożycie alkoholu może nieść za sobą groźne konsekwencje.
Jak długo dieta po usunięciu jelita grubego?
Zarówno dieta, jak i okres jej trwania powinny być jasno określony przez naszego lekarza. Dietetyk z pewnością odpowiednio dostosuje pokarm i pory posiłków do naszego organizmu. Lekkostrawny jadłospis opiera się tutaj przede wszystkim na ograniczeniu tłuszczu, błonnika i cukrów prostych. Zaleca się, aby dieta po usunięcia polipów trwała przynajmniej od 2 do 8 tygodni.
